LTS:

       Trong Báo Cáo Nhanh số 35/BCN-SNV-TG ngày 24 tháng 4 năm 2009 của ông Trang văn Hải, Phó Giám Đốc Sở Nội Vụ tỉnh Tây Ninh gởi Ban Tôn Giáo Chánh Phủ, nhận xét về Văn bản số 01/84-HT-QCHĐ ngày 14 tháng 4 năm 2009 của Hội Thánh Cao Đài TTTN về "Quy Chế Hành Đạo" vẫn còn nhiều điều bất cập, không phù hợp với luật pháp Đạo. Chỉ xin trích ra nhận xét của ông Trang văn Hải về Điều 3 và Điều 5 trong "Quy Chế Hành Đạo" (nguyên văn):

       - Về Điều 3, Quyền Hành chánh của người đứng đầu Chưởng quản Hội Thánh chưa rõ, quyền hành chánh đạo vẫn còn chung chung, chưa cụ thể. Như vậy, dễ dẫn đến mọi độc tài thâu tóm mọi giáo quyền trong Đạo và nếu điều này chưa được quy định rõ thì xem như điều hành mọi hoạt động Đạo vẫn theo lối cũ trước đây.

       - Về điều 5, Hiệp Thiên Đài là cơ quan rất quan trọng nắm giữ chơn pháp của Đạo nhưng vai trò, chức năng nhiệm vụ chưa được đề cập sâu trong Quy chế, vẫn còn chung chung.

       Và ông kết luận (nguyên văn):

       Tóm lại: Quy chế hành đạo của Hội Thánh Cao Đài lần này chỉ khác với Quy chế của Hội đồng Chưởng quản trước đây về tên gọi, còn cung cách xử lý công việc hành chánh đạo vẫn giống như Hội đồng Chưởng quản trước đây, không có gì thay đổi.

       Trong bài viết với tựa đề trên, tác giả Bùi Thanh An gợi ý: " Nếu cần Đài Hiệp Thiên của Đạo để giữ kỷ cương cho Đạo thì Hội Thánh (*) sẽ rất dễ dàng và rộng đường thực hiện. Chẳng phải vận động riêng cá nhân nào. Chỉ cần điều chỉnh Hiến Chương có đủ hai Đài độc lập như Pháp Chánh Truyền qui định thì chắc chắn không phải chỉ riêng 5-6 người không ký tên trong buổi hội nghị 2-9- Ất Mùi mà tất cả 30 người có dự ký tên cử vị Quyền Chưởng Quản cũng sẽ mạnh dạn vào tham gia giúp cho Đại Hội Nhơn Sanh 2017 được thành công và đúng luật pháp vượt hơn sự mong muốn".

       Ngoài ra, trong Tờ Trình (xem tại đây) gởi cho Ủy Ban Trung Ương MTTQ Việt Nam và Ban Tôn Giáo Chánh Phủ với hơn 400 chữ ký của Chức việc và Tín hữu Cao Đài TTTN ngày 29-2-Đinh Dậu, nhân kỷ niệm một năm ngày An vị Thánh cốt Thất nương (29.02.Bính Thân - 29.02.Đinh Dậu), đã đề nghị Chánh phủ VN giúp cho đạo Cao Đài TTTN đi đúng chơn pháp, tránh "mọi độc tài thu tóm giáo quyền trong Đạo^{" (**)} , giúp phục hồi Cơ Quan Hiệp Thiên Đài theo đúng chơn pháp của Đạo.

       Qua bản Báo Cáo Nhanh của Sở Nội Vụ tỉnh Tây Ninh, được nêu ở phần trên, ta thấy chánh quyền Việt Nam cũng biết được sự độc tài thu tóm giáo quyền trong Đạo của ông Đầu sư Thượng Tám Thanh, Chưởng quản Hội Thánh. Và Hội Thánh mới này đã hành đạo không đúng theo Giáo Pháp, Giáo Luật của Đạo Cao Đài TTTN. Kết hợp với nguyện vọng chánh đáng của Nhơn sanh như Tờ Trình, thượng dẫn, và sự gợi ý của tác giả Bùi Thanh An, chúng tôi hy vọng rằng Chánh quyền Việt Nam, với chức năng quản lý nhà nước và xã hội trong đó có tôn giáo, sẽ có những bước đi phù hợp nhằm giúp ổn định tình hình Đạo đã lên đến tột cùng của sự rối ren bởi việc hành đạo vi phạm trầm trọng Pháp Chánh Truyền và Luật Đạo. Đặc biệt là kỳ Đại hội Nhơn Sanh năm Đinh Dậu 2017 tới đây, nếu Cơ quan Hiệp Thiên Đài (không phải là một vài cá nhân Chức sắc HTĐ) chưa được phục hồi, thì Chánh phủ Việt Nam nên ra lịnh đình hoãn lại nhằm tránh những bất ổn thêm nữa có thể xảy ra trong Đạo cũng như trong xã hội.

       Florida, ngày 27 tháng 03 năm 2017

       Ban Biên Tập Diễn Đàn Về Nguồn.

----------------

       Đọc loạt bài tìm hiểu “Từ Đại Hội Nhơn Sanh Năm Giáp Thìn 1964 Suy Ngẫm Về Đại Hội Nhơn Sanh Đinh Dậu 2017” (xem tại đây) của tác giả Đoàn Minh Thùy và “Nỗi Lòng Của Một Chức Sắc Hiệp Thiên Đài (xem tại đây)”, tôi cũng thấy đồng cảm được với cái lo lắng không thể không có của Lãnh Đạo Hội Thánh (*) . Vì thế tôi đặt câu hỏi như tựa bài để tìm hiểu. Xin thuyết minh thêm sự khác nhau: Hiệp Thiên Đài là một cơ quan hoàn chỉnh có đầy đủ các phòng ban, với nhiều chức năng chuyên biệt . Chức Sắc Hiệp Thiên Đài là những cá nhân phục vụ trong cơ quan Hiệp Thiên Đài, thực hiện những phần việc cụ thể do cơ quan HTĐ phân nhiệm.

       Biến cố pháp lý trong Đại Hội Nhơn Sanh 1964, làm nổi bật một sự việc chứng tỏ cho nhơn sanh thấy rõ ràng luật pháp ĐĐTKPĐ rất cần thiết vai trò của Hiệp Thiên Đài trong mọi lãnh vực. Nên lúc ấy các CS/CTĐ bí thế đã nghĩ cách thỉnh bửu ảnh chư vị Thời Quân đã qui thiên về đặt lên trên bàn hương án để kỉnh, xem như có Thời Quân thiêng liêng chứng dự khi cuộc Đại Hội bị HTĐ không có mặt (sự thật việc này không hề có. Ai đó đã dựng lên một Lễ Sanh ảo Thượng Thời Thanh để làm tiền lệ ảo!). Như vậy cho thấy Hiệp Thiên Đài không thể thiếu.

       Không biết trong Đại Hội Nhơn Sanh Đinh Dậu 2017, Hội Thánh (*) hiện nay có cần Hiệp Thiên Đài như vậy hay không?

       Có hai vế trả lời: a/ Hoặc là có; b/ Hoặc là không. Không ai đoán hiểu được.

       Theo luật Ba hội lập quyền Vạn Linh thì Hội Thánh độc lập với Hội Nhơn Sanh, chỉ làm việc sau khi có quyết Nghị của Hội Nhơn Sanh chứ không quyết định thay cho nhơn-sanh. Chủ tọa Đại Hội là Thượng Chánh Phối Sư. Nên có thể đặt lại câu hỏi : “trong Đại Hội Nhơn Sanh Đinh Dậu 2017, Nhơn Sanh có cần Hiệp Thiên Đài như vậy hay không?”.  Nhơn sanh thì đương nhiên rất cần, nhưng Hội Thánh có thể không đồng ý. Điều này cho thấy giữa Hội Nhơn Sanh của nhơn-sanh và Hội Thánh của chức-sắc đang không hòa thuận.

       Trong phạm vị bài viết này tôi xin cống hiến một sự suy nghĩ chân thành để hiến kế giúp Hội Thánh (*) gở rối. Theo vế b: nói “KHÔNG” là mọi câu chuyện coi như chấm dứt, vì không còn gì để bàn thêm! Ở đây xin bàn và hiến kế khi Hội Thánh (*) chọn vế a:  nói “CÓ”.

       Trước tiên, xin trích dẫn một nội dung trong Pháp Chánh Truyền:

       - “Chiếu y Pháp Chánh Truyền

       Luật công cử của chức sắc Cửu Trùng Đài nam nữ.

       Chú giải: cả chức sắc Cửu Trùng Đài nam nữ đều phải thọ phong nơi Hiệp Thiên Đài, hoặc bởi cơ bút, hoặc bởi khoa mục, hoặc bởi công cử, nên khi công cử phải có mặt của chức sắc Hiệp Thiên Đài giữ lẽ công bình cho khỏi điều tư vị. Lại còn có phương thế hỏi Đức Giáo Tông cùng Thầy, coi người đắc cử có chánh vị hay chăng? Nên trước khi thọ sắc phải do nơi Đức Giáo Tông cùng Thầy mới đặng…”.

       Trích lời thuyết đạo của Đức Hộ Pháp đêm mùng một tháng 5 Mậu Tý (1948) tại Đền Thánh:

        “… tại sao Ngài giao cho Hiệp Thiên Đài? Nếu cả Pháp Chánh đó không người cầm để thực hiện thì cả giá trị lẫn thể thống đều mất hết, từ ngôi Giáo Tông đến ngôi Đầu Sư giữa có ngôi Chưởng Pháp, nếu không  phải pháp chánh do Hiệp Thiên Đài nắm giữ thì họ tông lúng tông hoài tông mãi mãi làm cho loạn Đạo theo tấm thảm kịch…”

       “… Bần Đạo lập lại: pháp chánh cốt yếu lập quyền cho con cái Đức Chí Tôn có hàng phẩm quyền hành thứ tự, đẳng cấp giao cho Hiệp Thiên Đài sắp đặt không cho loạn hàng thất thứ, nếu loạn hàng thất thứ thì Đạo bị tiêu diệt…"

       Vì vậy, việc có mặt Hiệp Thiên Đài trong Đại Hội là hết sức cần thiết. Phẩm vị của chức sắc Hiệp Thiên Đài không do công cử mà có, nhưng chính do công nghiệp và nhiệm vụ đã làm của mỗi người, được dâng lên để Thiêng Liêng định phận: có thể thăng lên mà cũng có thể bị giáng xuống kể cả khả năng mất luôn phẩm vị cũng không loại trừ.

       Theo chủ đề bài viết được nêu trên: Hội Thánh (*) chọn cái nào?

       Nếu vì đại nghiệp Đạo do Chí Tôn dựng nên để đưa cả nền Đại Đạo vào khuôn phép pháp-luật thì không thể một vài vị CS/HTĐ làm nổi. Phải cả một cơ quan HTĐ hoàn chỉnh có đầy đủ các ban phòng mới mong khả năng thực hiện. Có nghĩa, nếu chỉ cần một vài vị CS/HTĐ thì Hội Thánh (*) đã biểu lộ ý muốn chỉ lo lắng riêng cho số phận của các vị mới phong và thăng chức sắc có được hợp pháp hay không, chứ không lo gì cho số phận chung cho nền Đại Đạo.

       - Nếu Hội Thánh (*) quyết định theo đuổi cách chọn một vài vị chức sắc Hiệp Thiên Đài (CS/HTĐ) để mong sự hợp pháp và số phận các chức sắc tân phong trong đại-hội, thì chắc là khó. Cá nhân các CS/HTĐ là người am hiểu luật pháp, không tham quyền nên tự nhận thức được rằng sẽ không thể cho ai lợi dụng danh nghĩa của cá nhân mà làm điều phi pháp trái Đạo. Nhận thấy gần đây, có sự vận động ngầm một số chức sắc HTĐ vào dự Đại Hội. Một số CS/HTĐ vì hoàn cảnh đặc biệt cá nhân tuy không tham gia buổi công cử 2-9-Ất Mùi nhưng không phản đối, vẫn một mực gìn giữ tiết tháo của tướng soái của Đức Cao Đài. Tâm sự của đạo huynh CS/HTĐ tên XXX gần đây được dư luận bàn tán xôn xao và xôi nổi đã nói lên được điều đó. Trọng quyền ắt trọng phạt, CS/HTĐ không phải như CS/CTĐ được hứa hẹn thăng phẩm, thăng chức là ham. Họ đi tu là mong được giải thoát, chứ không muốn cho áo mão trì lôi.

       - Nếu cần Đài Hiệp Thiên của Đạo để giữ kỷ cương cho Đạo thì Hội Thánh (*) sẽ rất dễ dàng và rộng đường thực hiện. Chẳng phải vận động riêng cá nhân nào. Chỉ cần điều chỉnh Hiến Chương có đủ hai Đài độc lập như Pháp Chánh Truyền qui định thì chắc chắn không phải chỉ riêng 5-6 người không ký tên trong buổi hội nghị 2-9- Ất Mùi mà tất cả 30 người có dự ký tên cử vị Quyền Chưởng Quản cũng sẽ mạnh dạn vào tham gia giúp cho Đại Hội Nhơn Sanh 2017 được thành công và đúng luật pháp vượt hơn sự mong muốn. Nói khác đi, các CS/HTĐ rất muốn chung tay lo cho Đạo nghiệp. Điều nhứt thiết phải có là cơ sở pháp lý được ghi rõ trong Hiến Chương, chứ không cần sự ban phát hay hứa hẹn riêng tư cá nhân của bất cứ ai. Một cá nhân ban phát hứa hẹn cho quyền vào làm việc Đạo được, thì cá nhân cũng có thể lấy đi sự ban phát ấy bất cứ khi nào. Hay chí ít thì khi cá nhân khác thay thế không cùng quan điểm với tiền nhiệm, thì việc làm nhiệm vụ Đạo theo lời hứa thật bấp bênh không có chi bảo đảm và bền vững.

       - Sự chần chừ, do dự, băn khoăn của các CS/HTĐ đã nói lên điều gì? Đó là không muốn tạo hình thức cho nhơn sanh thấy cơ Đạo lớn mạnh và hanh thông giả tạo. Nhiệm vụ thiêng liêng của họ là làm cho Đại Đạo được trên thuận dưới hòa, trong ấm ngoài êm vĩnh viễn.

       - Họ từ chối Đại Hội Nhơn Sanh ngoài PCT là họ thương Đạo hay phá Đạo? Có nhiều bạn trẻ có câu hỏi đó. Câu trả lời thật rõ ràng: Nếu đứng về gốc độ một thiểu số đi ngoài PCT thì cho là họ phá. Phá đây là phá cái sai, làm cho cái phạm pháp mất tác dụng hại Đạo chứ không phải phá Đạo. Nếu đứng về góc độ sự nghiệp to lớn cả nền Đại Đạo của Cao Đài Ngọc Đế thì họ thương Đạo. Họ không muốn cho Đạo tiếp tục đi trên con đường xuống cấp.

       Trong một miếng ruộng có cỏ và lúa lẫn lộn, người nông dân khôn ngoan không khi nào đem phân bón đại, bón càn vào cho cả lúa và cỏ đều ăn. Đó là một sự lảng phí tốn công tốn của vô ích, cuối cùng với sức mạnh thiên nhiên ưu đãi cỏ dại sẽ chiếm hết dinh dưỡng đưa vào. Dĩ nhiên khi thu hoạch nông dân chỉ gặt hái được bông cỏ vì nó là loại hoang dã nên lớn mạnh cướp hết dưỡng chất bón vào. Người nông dân dù ít học cũng hiểu biết phải trừ diệt sạch cỏ dại xong mới đem phân bón ruộng chứ không khi nào đi làm ngược lại. Có thể cây lúa phát triển chậm hơn một tí nhưng kết quả cho ra hạt lúa có ích.

       Trong tình huống bế tắc, có thể Hội Thánh (*) sẽ thực hiện theo cách thỉnh bửu ảnh mà Tờ Rơi “Phá Trận Tru Tiên” gợi ý?. Cũng có thể Hội Thánh (*) sẽ cho vài vệ sĩ mặc áo Đạo đến hộ tống một cụ già CS/HTĐ nào đó đến ngồi ghế cho có mặt như đi chứng dự chăng? Hoặc là tung tin trấn an là các CS/HTĐ đã đồng ý vào chứng dự,  để sự hoang mang ngần ngại của các chuẩn nghị viên hay phái viên yên tâm mà nạp đơn xin dự phong?.

       Trở lại vấn đề, do ý chí quyết định của Hội Thánh (*) chọn cách đi nào, sẽ chỉ ra cho người tín hữu môn đệ Chí Tôn biết được ý muốn của Hội Thánh (*) muốn bảo vệ cái gì! Đồng Đạo đang mong chờ sự lựa chọn sáng suốt của Hội Thánh (*) trước thềm Đại Hội Nhơn Sanh sắp tới. Chắc chắn các Chức Sắc sẽ tân phong không ai muốn mình bị lừa gạt, lại không muốn bị phê phán là một chức sắc được chọn bằng cách vi phạm Luật Pháp Đại Đạo.

       Nhân dịp kỹ niệm ngày Vía Đức Thượng Phẩm, cầu nguyện Đức Thượng Phẩm Thiên Tôn giáng linh phù hộ cho con cái của Chí Tôn được sáng suốt hiểu rõ luật Đạo mà chon con đường đúng nhứt.

Thánh Địa, ngày 1 tháng 3 năm Đinh Dậu

BÙI THANH AN

     (*): Hội Thánh mới.

     (**): chữ dùng của ông Trang văn Hải