Chủ đề:
Những điểm tuyệt vời trong đạo Cao Đài
mà các tôn giáo khác không có.
Bài năm:
Cứu cánh của các Tôn giáo và đạo Cao Đài
Điền Lạc.
Đây là bài thứ năm trong loạt bài Những điểm tuyệt vời của Đạo
Cao Đài các tôn giáo khác không có. Loạt bài này nhằm mục đích
duy nhứt để chứng minh rằng đạo Cao Đài một tôn giáo hiện đại
nhứt so với các tôn giáo cổ có những đặc điểm riêng rất khoa học
và tiến bộ. Đạo Cao Đài không phải là một tôn giáo có giáo lư
tổng hợp các tôn giáo khác. Đạo Cao Đài là một tôn giáo có nét
đặc thù riêng nhưng không đối lập hay nghịch lại giáo lư của một
tôn giáo nào.
Đạo Cao Đài có một cứu cánh rất đặc trưng cho một tôn giáo nhập
thế và hiện đại. Đạo Cao Đài không coi vật chất là giả tạm nên
không hề xem nhẹ và hủy hoại nó. Đó là một phương tiện cần thiết
để tu học không thể thiếu.
Hôm nay chúng tôi t́m hiểu bài cuối cùng: Cứu Cánh của các tôn
giáo và đạo Cao Đài. Như các kỳ trước chúng ta t́m hiểu lần lượt
Cứu cánh của các tôn giáo trước sau đó là cứu cánh của đạo Cao
Đài để nh́n bức tranh toàn cảnh.
Câu hỏi được đặt ra là: Cứu cánh
là ǵ?
Theo Tân tự điển Việt Nam của Thanh Nghị th́ các từ “cứu
cánh” và “phương tiện” có nghĩa như sau: Cứu cánh là
kết quả cuối cùng, chung cuộc; c̣n phương tiện là cách thức dùng
để đạt đến mục đích.
Từ đó, ta thấy Niết Bàn được coi là cứu cánh của anh em bên Phật
Giáo “...Viễn ly điên đảo mộng tưởng, cứu cánh Niết Bàn.”,
dịch nghĩa “...Xa ĺa được cái mộng tưởng điên đảo, đạt tới đích
Niết Bàn cuối cùng” (trích từ kinh Bát Nhă Ba La Mật Đa Tâm
Kinh, kinh Tuệ Giác Qua Bờ); trong khi Thiên Đàng hay Nước Trời
chính là cứu cánh của người theo đạo Công Giáo: “Phúc thay ai
có tâm hồn nghèo khó, v́ Nước Trời là của họ” (Mối phúc thứ
nhất, trong Tám Mối Phúc Thật của đạo Công Giáo);
“..Trong tiếng Việt, những hạn từ “tận cùng, đích điểm, cứu
cánh, mục tiêu, mục đích” xem ra chẳng liên hệ ǵ với nhau,
nhưng nếu đối chiếu với các tiếng Tây phương th́ ta sẽ nhận thấy
mối tương quan. Thực vậy, những hạn từ vừa rồi đều tương đương
với một danh từ: fin (tiếng Pháp), end (tiếng Anh), finis (tiếng
Latinh), vừa có nghĩa là “tận cùng, chấm dứt, kết thúc” vừa có
nghĩa là “mục tiêu, cứu cánh”. (Theo
Đặng Phúc Minh trong bài “Cứu
Cánh Và Phương Tiện)
A/- Cứu cánh của đạo Công Giáo.
Cứu cánh của Giáo hội Công Giáo và cứu cánh của giáo dân công
giáo đôi khi không giống nhau:
-Theo
Linh Tiến Khải (Radio Vatican) th́:
Mục đích cuối cùng của đời sống chúng ta là cuộc gặp gỡ với Chúa
Phục Sinh, diện đối diện. Cuộc gặp gỡ này với Chúa là đích điểm
của chúng ta. Chúng ta không chờ đợi một thời gian hay một nơi
chốn, nhưng chúng ta đi gặp gỡ một người: đó là Chúa Giêsu. V́
thế, vấn đề không phải khi nào xảy ra các dấu chỉ báo trước thời
sau hết, nhưng là phải sẵn sàng cho cuộc gặp gỡ ấy.
Lời bàn:
“ Gặp gỡ diện đối
diện với chúa phục sinh là mục đích cuối cùng. Sau đó chúng ta
sẽ được ǵ và làm ǵ?”. (*)
-
Trong bài
“Mục đích cuối cùng của giáo hội Công giáo là ǵ?” đăng trên
trang Chúa Vĩnh Cữu:
Cuối cùng của Giáo hội là ǵ?
Là nhà thờ Công giáo thấy ḿnh và tự xưng ḿnh là người được
Chúa Giê Su Ky Tô ủy nhiệm để giúp bước đi trên con đường thiêng
liêng hướng tới Đức Chúa Trời bằng cách sống t́nh yêu tương hỗ
và qua việc quản lư các bí tích, qua việc cái nào Chúa ban ơn
cho người tin Chúa.
Cuối cùng của thời đại đối với người Công giáo là ǵ?
Theo thuyết cánh chung của Cơ đốc giáo, vào ngày Phán xét Cuối
cùng sau sự tái lâm của Chúa Giê Su Ky Tô và sự phục sinh của
thân thể, tất cả nhân loại sẽ bị phán xét tùy theo công việc của
họ.
- Trên trang
http: //www.simonhoadalat.com có ghi:
“Trong cuốn sách của ḿnh, mục sư
Rick Warren nhấn mạnh rằng Thiên Chúa có một kế hoạch chính xác
cho mỗi người trong chúng ta. Đấng Tạo Hoá đă “ấn định từng chi
tiết riêng rẽ cho cơ thể bạn”, Thiên Chúa – ông giảng dạy – đă
dự tính ngày sinh,ngày chết, nơi chúng ta sinh và nơi chúng ta
sẽ sống. Warren bảo vệ ư kiến rằng tất cả mọi yếu tố trong cuộc
đời chúng ta là một phần kế hoạch và mục đích của Thiên Chúa đối
với chúng ta. Tuy nhiên, ông lại thừa nhận rằng Đấng Tạo Hoá lưu
tâm tới sai lầm và tội lỗi con người”.
Lời bàn:
“Mọi việc riêng rẽ trên con người ta đều được Chúa ấn định chi
tiết, như vậy hết mong có cơ hội thay đổi số phận ḿnh? Sống tốt
hay sống tội lỗi không c̣n ư nghĩa ǵ phải không?”. (*)
- Trong bài
“Tôi được sinh ra trên đời để làm ǵ?”, Linh mục Giuse
Nguyễn văn Toanh viết:
Có khi nào ta nghiêm túc ngồi xuống và đặt câu hỏi: Tôi được
sinh ra trong cuộc đời này để làm ǵ? Mục đích cuối cùng của
cuộc đời này là ǵ? Sau khi chết, tôi sẽ đi về đâu? Thế rồi, tôi
nghiêm túc đi t́m câu trả lời và hết ḿnh hiện nó.
Đức Thánh cha Phanxicô trong Tông huấn “Hăy Vui Mừng Hoan
Hỉ” đă cho ta câu trả lời thật rơ ràng: Thiên Chúa muốn chúng ta
nên thánh chứ không muốn chúng ta bằng ḷng với một cuộc sống
nhạt nhẽo và tầm thường. Thật ra, tiếng gọi nên thánh đă có ngay
từ đầu của Kinh thánh dưới nhiều cách thức khác nhau. Chúng ta
thấy điều ấy được diễn tả trong lời Đức Chúa phán với Abraham:
“Hăy bước đi trước mặt Ta, và hăy sống hoàn hảo” (St 17,1). Như
thế, ơn gọi căn bản của con người là ơn gọi nên thánh, mục đích
cuối cùng của cuộc đời là nên thánh, ta được sinh ra là để nên
thánh. Chính Thiên Chúa đă ngỏ với chúng ta “Hăy nên thánh v́ Ta
là Đấng Thánh” (Lv 11,44; 1Pr 1,16).
Lời bàn:
“Con người thiệt tốt
được lên Thiên Đàng, con người
thiệt xấu bị xuống
hỏa ngục, điều đó là chân lư không ǵ đáng nói thêm. Chỉ xin
muốn biết với con người có một phần tốt cũng có một phần xấu
(những người này chiếm đa số nơi thế gian) không đủ đức hạnh lên
thiên-đàng cũng không bị tội quá mức để xuống hỏa ngục. Số phận
người ấy ra sao sau khi chết?”. (*)
B/- Cứu cánh của Phật Giáo.
Với Phật giáo, cứu cánh của Phật giáo và cứu cánh của Phật tử
cũng không giống nhau.
- Trong bài
“Mục đích của Phật giáo là ǵ?” của tác giả Thích Đạt Ma Phổ
Giác có ghi:
Phật tử chùa Linh Xứng hỏi: Mục
đích của đạo Phật là ǵ? Xin thầy giải thích rơ ràng để cho
chúng con vững niềm tin hơn trên bước đường tu học.
Thầy trả lời: Mục
đích của đạo Phật là t́m ra lẽ thật của thân tâm và hoàn cảnh.
Tự giác, giác tha và giác ngộ viên măn. Nói đến đạo Phật là nói
đến sự giác ngộ, giải thoát nên mọi h́nh thức mê tín dị đoan
hiện có trong đạo Phật là do bên ngoài xen vào, không phải của
Phật giáo chân chính.
Mục đích của đạo Phật là sự giác ngộ viên măn nên được ví như
hạt châu Mani, ngọn đuốc, cây đèn. Chúng ta phải nói ra những ǵ
chân thật để mọi người hiểu đúng Phật giáo mà không c̣n nghi
ngờ!
Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là bậc thầy vĩ đại của nhân loại, Người
đă truyền bá thông điệp từ bi và trí tuệ đến mọi người bằng con
đường chuyển hóa thân tâm, giúp cho tha nhân biết cách làm chủ
bản thân mà không ỷ lại hay dựa dẫm vào người khác.
Hăy tự ḿnh làm chủ bản thân, hăy tự ḿnh thắp lên với ngọn đuốc
chánh pháp, hăy tự ḿnh chuyển hóa thân tâm, nếu chính ḿnh vấp
ngă th́ chính ḿnh đứng lên đó chính là thực tại nhiệm mầu. Khổ
đau là một sự thật của kiếp người, nguyên nhân dẫn đến đau khổ
do si mê tham ái chấp ta là thật. Con đường chuyển hóa đó là Bát
chính đạo, tâm trong sáng ngay nơi thân này mà chẳng phải t́m
cầu đâu xa.
Lời bàn:
theo ư nghĩa trên đây: Người (đức Phật) đă truyền bá thông điệp
từ bi và trí tuệ đến mọi người bằng con đường chuyển hóa thân
tâm, giúp cho tha nhân biết cách làm chủ bản thân mà không ỷ lại
hay dựa dẫm vào người khác. Như vậy Phật giáo không dạy phật tử
sự kế thừa mà phải
tự ḿnh ngộ và nhận những ǵ ḿnh chứng thấy, phải không? (*)
- Quảng Tịnh Cư sĩ có bài
“Nguồn gốc và Mục đích của đạo Phật” đăng trên Vườn hoa Phật
Giáo:
Đạo Phật ra đời là từ cuộc sống thực tế nên các giá trị của nó
phục vụ cho chính cuộc sống của muôn loài. Đức Phật Thích-Ca
Mâu-Ni trong bất kỳ Kinh điển nào đều dạy chúng ta rằng:
“Phật pháp không dời pháp, không trái với thế gian pháp.” và “người
thiện tri thức chăm lo hoằng dương Phật pháp phải biết hằng
thuận chúng sinh, không trái với thế gian pháp, để đưa chúng
sinh vào con đường tu hành Phật đạo, giải thoát chính ḿnh".
Trong Kinh Diệu Pháp Liên Hoa đức Phật đă nói: "Các chư vị
Phật chỉ v́ một nhân duyên lớn mà sinh ra nơi đời đó là làm cho
chúng sinh vào được tri kiến Phật. Chỉ v́ muốn cho chúng sinh tỏ
ngộ tri kiến Phật mà sinh ra nơi đời".
Tri kiến Phật chính là chân lư được rút ra từ cuộc sống và trở
lại phục vụ cuộc sống của con người. V́ thế nó có giá trị hiện
thực.
Nhiều giáo lư, nhiều ư tưởng, nhiều chủ thuyết đă chết yểu v́ nó
xa dời thực tế, nó chỉ là phục vụ cho một nhóm ít người chứ
không phải v́ tất cả mọi người, mọi loài hoặc chỉ nhằm phục vụ
cho mục đích chính trị nhất thời mà thôi. Đó gọi chính xác là
thứ lư thuyết suông và sẽ bị chính cuộc sống xóa bỏ nó.
Đạo Phật v́ sinh ra từ cuộc sống thực tế và trở lại phục vụ nhân
loại nên sống măi với thời gian, cả trong quá khứ, hiện tại và
vị lai cho nên trường tồn măi măi.
- Trong bài
“Mục tiêu của đạo Phật là ǵ?”, Thích Nữ Như Hằng viết:
Mục tiêu cao cả của đạo Phật là dạy con người tu tập để thoát
khổ, giác ngộ và giải thoát. Cho nên, những ai lập chí xuất
gia đều có chung một sở nguyện là mong được thoát khổ, giác
ngộ và giải thoát.
Nhưng tu như thế nào để đạt được mục tiêu cao quư đó?
Nhiều người nghĩ đơn giản tu tập theo đạo Phật là giữ giới, ăn
chay, làm việc lành tránh việc dữ, thực hành hạnh bố thí, giúp
đỡ người nghèo khổ bất hạnh, góp tiền của xây chùa, ấn tống kinh
sách v.v... là đang trên con đường tiến tới giải thoát. Thực ra,
đây chỉ là bước đầu của người Phật tử tập sống lương thiện, đạo
đức, trải ḷng từ bi với mọi người mọi loài. Những hành động bố
thí giúp đỡ này giúp cho người Phật tử dần dần dẹp bớt tham sân
si, bỏ bớt ḷng ích kỷ, tâm thức mở rộng khiến cho cuộc
sống hiện tại của họ được an vui hạnh phúc. Những việc làm tốt
đẹp này sẽ kết thành nghiệp thiện lành và người ấy sẽ được hưởng
sự may mắn nào đó trong đời sống hiện tại, hoặc hưởng phước
báu trong đời sống vị lai. Nhưng nếu nói những việc làm tốt
đẹp này sẽ giúp họ được giải thoát th́ cần phải xét lại!
Tu giải thoát với ư nghĩa là tu bây giờ để được kết quả sau khi
chết sẽ không bị tái sanh vào ba cơi sáu đường, mà tái
sanh theo nguyện lực để giáo hoá chúng sanh hoặc sẽ nhập
vào trạng thái Vô Dư Niết Bàn.
Tu giải thoát c̣n mang ư nghĩa là chúng ta hành tŕ tu
tập để được giải thoát ngay trong đời sống hiện tại này. Nghĩa
là Tâm chúng ta không dính mắc với những đam mê vật chất, không
dính mắc với những tri kiến thế gian, không đắm ch́m trong hạnh
phúc dục lạc cũng không bị phiền năo vây bủa. Nếu Tâm của chúng
ta hoàn toàn không bị trói buộc với bất cứ vui buồn hạnh
phúc khổ đau của thế gian th́ Tâm được giải thoát, tức là tuy
c̣n sống trong đời sống nhiểu nhương, mà Tâm th́ vẫn an nhiên tự
tại trong trạng thái Hữu Dư Niết Bàn.
Lời bàn:
“Phật giáo dạy không có một đấng hằng hữu tự hữu hay gọi là đấng
tạo hóa, người phật-tử phấn đấu tu giải thoát để nhập Niết Bàn
để làm ǵ, sống với ai và sinh hoạt những ǵ tại đó?” (*)
C/- Cứu cánh của đạo Cao Đài.
Với Cao Đài
Cứu cánh của đạo Cao Đài và cứu cánh của tín hữu Cao Đài có cùng
một mục đích :
1-Cứu cánh của Đạo Cao Đài
a/-Thánh
ngôn 1.11. Bính Dần:
“Ta v́ ḷng đại từ đại
bi, vẫn lấy đức háo sanh mà dựng nên mối đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ;
tôn chỉ để vớt những kẻ hữu phần vào nơi địa vị cao thượng, để
tránh khỏi số mạng luân hồi và nâng những kẻ tánh đức vào cơi
nhàn, cao hơn phẩm hèn khó ở nơi thế gian này” (TNHT
Q1.trang 69)
b/-Thánh-ngôn ngày 12 thg 6 Bính-Dần (
21-7-1926)
"Kinh điển giúp đời siêu phàm nhập Thánh chẳng khác chi đũa ăn
cơm, chẳng có đũa kẻ có cơm bốc tay ăn cũng đặng. Các con coi
kinh điển lại, rồi thử nghĩ lại sự công-b́nh thiêng liêng mà suy
gẫm cho hay lẽ phải. Thầy khuyên các con theo sau Thầy mà đến
phẩm vị ḿnh th́ hay hơn tuông bờ lướt buội, đi quanh kiếm quất,
nghe à".
Câu Thánh ngôn trên
đây tuy không nói rơ nhưng ta cũng hiểu đũa là phương tiện để
ăn cơm, không có đũa có thể bốc tay. Cơm là cứu cánh của
cuộc sống. Không có cơm phải
chết. Phương tiện có thể thay đổi, cứu cánh th́ không
thể.
c/- Trong bài Diễn Văn từ trang 86 đến
94, cuối quyển Pháp Chánh Truyền mà hiền huynh Thanh Minh đă
trích tóm lược, tiểu muội sinh trích đầy đủ như sau:
“Phật, v́ thương đời, mà t́m cơ giải khổ.
Tiên, v́ thương đời, mà bày cơ thoát khổ.
Thánh, v́ thương đời, mà dạy cơ thọ khổ.
Thần, v́ thương đời, mà lập cơ thắng khổ.
Hiền, v́ thương đời, mà đạt cơ tùng khổ.
Chữ khổ là đề mục của khoa học trường đời, phẩm vị Hiền, Thần,
Thánh, Tiên, Phật, là ngôi vị của trang đắc cử”.
Nếu v́ sợ chữ Khổ
không dự trường thi chọn phẩm vị Hiền, Thần, Thánh, Tiên, Phật
ta đă bỏ phí một kiếp sanh. Các đấng Hiền Thần Thánh Tiên Phật
muốn cao thăng thiên vị phải xuống trần để lập công. Có người
xuống trần thấy khổ vội bỏ cuộc. Có người chưa học được ǵ chưa
trải qua thử thách vội thực hành tịnh luyện xuất chơn thần...
Trong khi con đường thứ ba chỉ dành cho người xong tam lập. Năm
bước tu của Đạo Cao Đài tức là Ngủ Chi Đại Đạo cấp nào cũng chú
trọng làm cho con người hết khổ theo cách thức riêng của
từng cấp. Ngũ Chi không dạy ǵ khác, chỉ chú trọng đến chữ Khổ
phải làm sao cho hết, đây chẳng phải là cứu cánh của đạo Cao Đài
hay sao?
Muốn hết khổ hoặc là phải Tùng khổ của bậc Hiền; hoặc phải Thắng
khổ của bậc Thần; hoặc phải Thọ khổ của bậc Thánh; hoặc phải
Thoát khổ của bậc Tiên, hay phải Giải khổ của bậc Phật.
Cuối cùng chỉ Đức Chí Tôn mới có thể cứu khổ. Cứu khổ là thiên
chức của Chí Tôn Từ Phụ. Đức Chí-Tôn giao cho Hội Thánh hữu h́nh
thực hiện theo giáo huấn và pháp luật của Chí Tôn.
d/-
Cứu cánh của Cao Đài
là cứu khổ cho dân tộc Việt (cứu nước) và cứu
khổ cho cả Chúng Sanh (cứu cả thế giới).
Một khi hết khổ, đương nhiên cơ hội tấn-hóa sẽ hiện ra đồng đều
cho mọi người để học hỏi và tấn hóa. Cơ hội có, quan trọng là ta
có chịu học hay không? Cơ hội đồng đều chưa hẳn ai cũng tấn hóa
như nhau. Sự tấn hóa tùy duyên và vốn liếng đă học từ kiếp trước
hoặc ư chí hiện tại. Nói rơ hơn người chưa học ǵ phải bắt đầu
học bài Ṭng khổ. Ṭng khổ là bài học đầu tiên. Khi người đă học
Thọ khổ rồi th́ học tiếp thêm bài Thoát khổ…. Đạo Cao Đài có cứu
cánh lo cho cả chúng sanh, nhân loại bài học chữ Khổ để vượt
qua. Sau đó, mỗi cá nhân tự lo liệu và tự định phận. Vào tu học
đạo Cao Đài không phải để kiếm phẩm tước mà là học bài tấn hóa
trui rèn các cách chịu khổ.
(Trích
http://huongdaoflorida.com/cuucanhcuadaocaodai.html)
2-Cứu cánh của tín hữu
Cao Đài được gói gọn trong
lời cầu xin:
“NGƯỠNG VỌNG: Vô Trung Từ Phụ phát hạ hồng ân bố hóa chư đệ tử
trí năo thông minh tinh thần mẫn huệ thừa hành mạng lịnh tế đọ
nhơn sanh định tâm giác ngộ ḥa ái tương thân đại đồng huynh đệ
phụ hồi Thượng Cổ Thánh Đức Thuần Lương cọng hưởng thanh b́nh an
ninh hạnh phước” (Trích ḷng sớ Hội Thánh thay mặt nhơn sanh cầu
xin với Đại Từ Phụ)
KẾT LUẬN:
1- Muốn được tấn hóa để cao thăng thiên vị hay vào làm dân của
Thời Thánh Đức, con người phải hết khổ để có cơ hội đồng đều lập
công tạo dựng ngôi vị thiêng liêng. Đức Thượng Đế (Thầy) luôn
công bằng: không v́ thương mà ẳm bồng đưa lên, cũng không v́
ghét mà h́nh phạt. Thưởng và phạt với một người do Ṭa án lương
tâm của ta xử ta.
2- Chưa đủ công quả để vào nơi địa vị cao thượng, sẽ được xếp
vào hạng có tánh đức để bước vào cơi
nhàn hơn ở thế gian. Bao nhiêu công quả bấy nhiêu phần.
đó là sự Công Bằng tuyệt đối. (theo Thánh Ngôn)
Trong khi Cứu Cánh Của Các Tôn Giáo là vấn đề c̣n đang được các
tín đồ hiểu theo nhiều kiểu không thống nhứt; Cứu Cánh Cao Đài
rất rơ ràng do chính ông Thầy Trời tuyên bố. Cho nên, một lần
nữa khẳng định: Đạo Cao Đài không phải là một tôn giáo chấp vá
ghép nối các tôn giáo lại làm một.
Bài này kết thúc chuyên đề: Những điểm ưu việt tuyệt vời của Đạo
Cao Đài các tôn giáo khác không có. Mong rằng những sự khiếm
khuyết trong loạt bài này được quư cao minh chỉ giúp. Xin đa tạ.
Thánh Địa Tây Ninh, ngày
28 tháng Giêng năm Nhâm Dần
Điền Lạc.
Ghi chú:
- (*): Đây là những ưu tư của tác giả về những vấn đề có liên
quan.